فضائل امیر مؤمنان از زبان اهل سنت

چکیده:

آنچه پیش رو دارید نگاهى است گذرا به فضائل و اوصاف امیرمؤمنان على علیه السلام از زبان پیامبر اکرم صلی الله علیه در منابع اهل سنّت چرا که:

خوشتر آن باشد که وصف دلبران
گفته آید در کتاب دیگران‏

راستى این اعجوبه کیست که همه در شناخت او در مانده ‏اند، عدّه‏ اى او را تا سر حدّ خدایى بالا برده‏اند، و عدّه‏ اى حتى در بندگى او شک دارند که :

در مسجد کوفه شهیدش کردند
گفتند مگر اهل نماز است على؟!

و آن که او را حقیقتاً شناخت خداى او و رسول خدایش بود.
پیامبر اعظم صلی الله علیه خطاب به على   علیه السلام فرمود: «یا على ما عرف اللّه حق معرفته غیرى و غیرک و ما عرفک حق معرفتک غیر اللّه و غیرى؛^[1] اى على! خداوند متعال را نشناخت به حقیقت شناختش جز من و تو، و تو را نشناخت آن گونه که حق شناخت توست، جز خدا و من.

حدیث غدیر و نهج البلاغه

چکیده:

در محیط‏ های علمی و مذهبی گه گاه این پرسش به گوش می‏ خورد که «چرا در نهج ‏البلاغه به حدیث غدیر استناد یا احتجاج نشده است؟» از این رو نگارنده درصدد برآمد تا در مقاله ای پاسخی برای این پرسش عرضه کند. امید است علاقه‏ مندان و پژوهندگان عرصه دین را سودمند افتد.

متن مقاله :

حدیث غدیر و فضای صدور آن

یکی از ادلّه و بلکه استوارترین دلیل شیعیان بر امامت و ولایت امیرالمؤمنین علی بن ابی‏طالب علیه ‏السلام ، حدیث غدیر است. حدیث غدیر و فضای صدور آن بنا به نوشته شیخ مفید به این شرح است:

چون رسول خدا مناسک حج را به‏جا آورد، علی را در قربانی خود شریک ساخت و با او و مسلمانان به سوی مدینه بازگشت تا به جایی که به غدیر خم معروف است رسید و آنجا چون آب و چراگاه نداشت برای فرود آمدن مناسب نبود. با این حال پیامبر صلی ‏الله ‏علیه ‏و‏آله در آنجا فرود آمد و...

ویژگی های رفتاری امیرالمومنین

متن مقاله :

در بسیاری از منقولات تاریخی چه از زبان دوست و چه از زبان دشمن،در سجایای اخلاقی امیرالمومنین،مطالب فراوانی آمده است.تا جایی که حتی دشمن ترین دشمنان او نظیر معاویه و سایر افرادی که در جبهه ی مخالف او قرار داشتند،گاهی لب به اعتراف گشوده و به برخی فضائل او اقرار کردند.

در این مقاله قصد داریم،در حد بضاعت به برخی از ویژگی های رفتاری امیرمومنان بپردازیم.

حسن خلق علی (ع)

اخلاق نیکوی او زبانزد مردمان است.تا آنجا که دشمنانش که نتوانسته اند بر او خرده ای بگیرند، این صفت را عیبی برای آن حضرت برشمرده اند!یاران وی در این باره گفته اند: او همچون یکی از ما و در میان ما می زیست.نرم خو، و بسیار متواضع و آسان گیر بود و با این وجود ما در برابر او مانند اسیری بودیم که دستهایش بسته و بر بالای سرش شمشیری گرفته بودند و از هیبت او هراس داشتیم.

قدر هر کس چقدر است؟

(شمارۀ44) و مِن حِکمَةٍ له ( علیه­السّلام )

قدر هر کس چقدر است؟

قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَى قَدْرِ هِمَّتِهِ

‏

قدر هر کس به اندازۀ همّت اوست 

شرح:

    «ببخشید آقا اینو چند می فروشید؟»، «به نظرت ارزششو داره که ... ؟»، «چقدر می ارزه؟»، «این باید خیلی قیمتی باشه، درسته؟»

    این سؤالات را بارها شنیده ایم. برای ما سؤال از ارزش و قدر و قیمت هر چیزی می تواند خیلی تعیین کننده باشد. تعیین کنندۀ اینکه وقتمان، پولمان، انرژیمان و دیگر داشته هایمان را کجا هزینه کنیم و کجا نکنیم؟ ما دوست داریم با ارزشترین و قیمتی ترین چیزها را داشته باشیم اما شاید کمتر به این فکر کرده باشیم که ارزش و قیمت خودمان چقدر است؟

بهترین همنشینان

فَاولئِکَ مَعَ الّذینَ اَنعَمَ اللهُ عَلَیهم مِنَ النَبیّینَ وَ الصٍّدیقینَ وَ الشُهداءِ وَ الصالِحینَ وَ حَسُنَ اولئِکَ رَفیقاً)  سوره نساء آیه 69 )

این گروه با کسانی خواهند بود که خدا نعمتش را بر آنان تمام کرده است؛
یعنی پیامبران و صدیقان و شهیدان و صالحان.و ایشان همنشینان و دوستان خوبی هستند.

  داود بن سلیمان می گوید:

علی بن موسی الرضا علیه السلام  از پدرانش ، از علی علیه السلام برای من روایت کرد که پیامبر صلی الله علیه و آله درباره این آیه فرمودند: مراد از مِنَ النّبیینَ محمد صلی الله علیه و آله است ،
و مراد از مِنَ الصِدیقینَ علی بن ابی طالب علیه السلام  ، و مراد از مِنَ الشُهداءِ حمزه، و مراد از مِنَ الصالحینَ حسن علیه السلام  و حسین علیه السلام ،
و مراد از حَسُن اولئک رفیقا قائم آل محمد )عج ) است .   ¹

__________________________________________________________________________________
پی نوشت:

[1]. بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیرالقرآن، ج 1، ص  393
.

  نوشته شده توسط طاها حسن زاده

وفای به عهد

مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُواْ مَا عَاهَدُواْ اللَّهَ عَلَیْهِ  فَمِنْهُم مَّن قَضىَ‏ نَحبَهُ وَ مِنهُم مَّن یَنتَظِرُ  وَ مَا بَدَّلُواْ تَبْدِیلا (سوره قصص آیه 23) 

 در بین مؤمنان مردانی هستند که به پیمانی که با خدا بستند، صادقانه وفا کردند؛ برخی از آنها جانشان را فدا کردند و برخی منتظرند، و هیچ تبدیل و دگرگونی ایجاد نکردند. 

 حافظ ذهبی‌ در این باره می گوید:

علی علیه السلام بر فراز منبر مسجد کوفه بود که از او پرسیدند:  این آیه در حق چه کسانی نازل شده است ؟
 او فرمود :  خدایا ببخش ، این آیه در حق من و عمویم حمزه و عموی دیگرم عبیده بن حارث بن عبدالمطلب نازل شد. عبیده جانش را فدا کرد و در جنگ بدر به شهادت رسید. حمزه نیز جانش را فدا کرد و در جنگ احد به شهادت رسید و من اکنون انتظار می کشم تا شقی ترین فرد این امت، این ( اشاره به محاسن و سر ) را از خون رنگین کند ؛ این عهدی است که حبیبم ابوالقاسم مرا از آن آگاه کرده است .  ¹

__________________________________________________________________________________________

پی نوشت:

[1]. فیروزآبادی، سید مرتضی، فضائل الخمسه، ج 1، ص 287، به نقل از: ابن حجر، الصواعق المحرقه، ص 80؛

شبلنجی حنفی، نورالابصار، ص 97، به نقل از: ابن صباغ، الفصول المهمه.

نوشته شده توسط طاها حسن زاده

خود را به زحمت نینداز تا رستگار شوی!

(شمارۀ 36) و مِن حِکمَةٍ له ( علیه­ السّلام )

خود را به زحمت نینداز تا رستگار شوی!

امیرالمؤمنین علیه­السّلام در مسیر حرکتشان به شام با دهقان­های شهر انبار روبرو شدند. دهقان­ها از مرکب پیاده شدند و با سرعت به سوى ایشان شتافتند و مراسمى که نشانه ذلت در برابر فرمانروایان بود انجام دادند. حضرت علی علیه­السّلام فرمودند:

 

مَا هَذَا الَّذِی صَنَعْتُمُوهُ؟    فَقَالُوا خُلُقٌ مِنَّا نُعَظِّمُ بِهِ أُمَرَاءَنَا

خوش بینی و بدبینی، هرکدام جایی دارد !

(شماره 110) و مِن حِکمَةٍ لَهُ ( علیه‏السَّلام  )

خوش بینی و بدبینی، هرکدام جایی دارد !

 متن[1] و ترجمه[2]:

إِذَا اسْتَوْلَى الصَّلَاحُ عَلَى الزَّمَانِ وَ أَهْلِهِ-  ثُمَّ أَسَاءَ رَجُلٌ الظَّنَّ بِرَجُلٍ لَمْ تَظْهَرْ مِنْهُ حَوْبَةٌ فَقَدْ ظَلَمَ-  وَ إِذَا اسْتَوْلَى الْفَسَادُ عَلَى الزَّمَانِ وَ أَهْلِهِ-  فَأَحْسَنَ رَجُلٌ الظَّنَّ بِرَجُلٍ فَقَدْ غَرَّرَ

هنگامى که نیکى و نیکوکارى، روزگار و مردم را فراگرفته باشد، اگر کسى به شخصى که کار زشتى از وى سر نزده گمان بد ببرد، براستى که ستم کرده است و هنگامى که بدى و بدکارى بر روزگار و مردم، چیره است اگر کسى به کسى خوش گمان باشد، براستى که خود را فریفته است .

شرح :

امیرالمومنین علیه السلام در این حکمت می خواهند معیاری به دست ما دهند که متناسب با وضعیت زمانه و روزگار عمل کنیم. عقل هم همین حکم را دارد که در میان انسانهای بدکار و فاسد ، گمان خوب ساده لوحی است و در میان انسان های خوب و پرهیزکار گمان بد ، سخت گیری و گناه است.

دنیا، دشمن آخرت است!

(شمارۀ100) و مِن حِکمَةٍ له ( علیه­السّلام )

دنیا، دشمن آخرت است!

إِنَّ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةَ عَدُوَّانِ مُتَفَاوِتَانِ وَ سَبِیلَانِ مُخْتَلِفَانِ فَمَنْ أَحَبَّ الدُّنْیَا وَ تَوَلَّاهَا أَبْغَضَ الْآخِرَةَ وَ عَادَاهَا

وَ هُمَا بِمَنْزِلَةِ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ مَاشٍ بَیْنَهُمَا کُلَّمَا قَرُبَ مِنْ وَاحِدٍ بَعُدَ مِنَ الْآخَرِ وَ هُمَا بَعْدُ ضَرَّتَان‏]1[

ترجمه

دنیا و آخرت دو دشمن ناسازگارند، و دو راه مخالفند، پس کسى که دوستدار دنیا باشد و به آن دل ببندد، با آخرت دشمن و با آن در ستیز است، و آن دو مانند مشرق و مغربند، کسى که ما بین آنها راه مى‏رود هر چه به یکى نزدیک شود از دیگرى دور مى‏شود، و آن دو، پس از این اختلافها به دو زن هوو مى‏مانند.

رمز خوب عمل کردن

(شماره 35) و مِن حِکمَةٍ لَهُ ( علیه‏السَّلام  )

رمز خوب عمل کردن

مَنْ أَطَالَ الْأَمَلَ أَسَاءَ الْعَمَل‏

کسى که آرزوهای دور و دراز داشته باشد، بد عمل می­کند.

‏

شرح :

ما فات مضی و ما سیأتیک فأین؟               قم فإغتنم الفرصة بین العدمین

(آنچه از دست رفت، گذشت و آنچه قرار است بعداً برایت اتفاق بیافتد الآن کجاست؟ پس بلند شو و فرصت بین این دو عدم (گذشته و آینده) را غنیمت شمار (و کاری انجام بده))